آیات برائتادله قرآنی اصل برائت را آیات برائت گویند. ۱ - تعریفآیات برائت، آیاتی است که به آن‌ها بر برائت شرعی استدلال شده است، هم‌چون: ۱.۱ - آیه اولآیه: ﴿وَ ما کُنّا مُعَذِّبِینَ حَتّی نَبْعَثَ رَسُولاً﴾؛ «ما کسی را عذاب نمی‌کنیم، مگر آن‌که قبل از آن رسولی بفرستیم». ارسال رسول، کنایه از بیان تکلیف و اتمام حجت می‌باشد. بنابراین، خداوند قبل از بیان تکلیف، کسی را برای عمل ننمودن به آن مؤاخذه نمی‌نماید. ۱.۲ - آیه دومآیه: ﴿لا یُکَلِّفُ اللهُ نَفْساً إِلاّ ما آتاها﴾؛ «خداوند کسی را مکلف به تکلیفی نمی‌کند، مگر آن‌که آن تکلیف را به او برساند»، که همان مفاد اصل برائت است. ۱.۳ - آیه سومآیه: ﴿وَ ما کانَ اللهُ لِیُضِلَّ قَوْماً بَعْدَ إِذْ هَداهُمْ حَتّی یُبَیِّنَ لَهُمْ ما یَتَّقُونَ﴾؛ «خداوند قومی را پس از آن‌که هدایت کرد گمراه نمی‌سازد مگر آن‌که چیزی را که باید از آن پروا کنند برایشان بیان کرده باشد». در این آیه، اضلال افراد منوط به بیان شده است که همان معنای برائت است. هم چنین، به آیات دیگری نیز استدلال شده است که دلالت آن‌ها بر مقصود صریح نیست. [۹]
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۱۰، ص۶۱۱.
[۱۲]
عراقی، ضیاءالدین، منهاج الاصول، ج۴، ص۱۷
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۹، برگرفته از مقاله «آیات برائت». |